Omdat vandaag onze maatschappij anders aankijkt tegen homoseksualiteit, lesbische en homokoppels kinderen kunnen adopteren en er op het vlak van medisch begeleide voortplanting flinke vooruitgang werd geboekt, ligt het ouderschap vandaag gelukkig ook binnen het bereik van koppels van hetzelfde geslacht. Dat België een Europees land is dat veel kansen biedt aan deze koppels betekent daarom echter nog niet dat het ouderschap voor hen een parcours zonder hindernissen is!

Nog een lange weg te gaan

In 2003 legaliseerde België het huwelijk voor lesbische en homostellen. Dit besluit werd in 2006 gevolgd door de openstelling van adoptie voor paren van hetzelfde geslacht. Een stap vooruit die vele paren in staat stelde hun ouderschapsproject te verwezenlijken en een gezin te stichten. 

Maar ook vandaag bestaan er nog flink wat grijze zones op het vlak van ouderschap bij koppels van hetzelfde geslacht. Voor hen is de keuze om kinderen te krijgen dan ook een beslissing die goed overwogen moet worden, die een goede voorbereiding vraagt en vooral ook een flinke dosis geduld. 

Dit was ook het geval voor Stig et Nick, reeds tien jaar een getrouwd stel en nu de gelukkige ouders van 3 blonde kopjes. Tussen hun adoptieplan en de inschakeling van een draagmoeder verliepen heel wat jaren, maar uiteindelijk werd het koppel bijna van de ene dag op de andere ouder van 3 schattige kindjes.

Nick : «Omdat we zeer lang zouden moeten wachten op ons adoptiekind, zochten we een alternatief en riepen we de hulp in van een draagmoeder. Deze procedure was niet veel gemakkelijker omdat we tot de tiende IVF-poging moesten wachten voordat twee embryo's bij de draagmoeder ingeplant konden worden en uiteindelijk onze tweeling geboren werd. Op hetzelfde moment werden onze adoptieplannen werkelijkheid en adopteerden we ook ons oudste kind.»

Stig voegt hieraan toe : « De verplichte procedures en de lange wachtlijsten stellen het geduld van homostellen sterk op de proef . Wij wisten wel dat het niet gemakkelijk zou zijn en dat we zouden moeten knokken om ouders te worden ».

In de video hieronder vertellen Stig en Nick over hun reis om de trotse ouders van 3 kinderen te worden.

Adoptie en medisch begeleide voortplanting: een stand van zaken

Een lesbisch koppel dat kinderen wil, kan naast adoptie ook een beroep doen op medisch begeleide voortplanting door middel van kunstmatige inseminatie met een donor (AID). Deze oplossing wordt vandaag door verschillende ziekenhuizen in België aangeboden.

Op juridisch vlak hebben lesbische meemoeders sinds 1 januari 2015 de mogelijkheid om het meeouderschap van hun kind op te eisen zonder dat zij hiervoor hun toevlucht moeten nemen tot adoptie, zoals voorheen het geval was.

Voor een koppel van twee mannen is de situatie anders. Om ouders te worden, kunnen zij ofwel een beroep doen op adoptie, in welk geval beide vaders op dezelfde wijze als heteroseksuele ouders de adoptieouders zijn, ofwel beroep doen op een draagmoeder, wat hen de mogelijkheid biedt om kinderen te krijgen die een genetische band hebben met ten minste een van beide vaders.

Bij draagmoederschap wordt een draagmoeder gevraagd om het kind voor het wenspaar te dragen. In dit geval wordt het embryo gevormd door een donoreicel, van de draagmoeder zelf of van een andere vrouw, en de zaadcellen van een van de homovaders. Het is ook mogelijk om twee door elk van de mannen bevruchte embryo's in de baarmoeder van de draagmoeder te plaatsen en zo een tweeling op de wereld te brengen. 

Ontdek in deze podcast de getuigenis van Hugues en de weg die hij aflegde om een homoparentaal gezin te worden.

Een duidelijk juridisch kader voor draagmoederschap dringt zich op

In België is draagmoederschap echter nog onvoldoende juridisch geregeld en doet het nog steeds problemen rijzen inzake afstamming, ook al geldt de voorwaarde bij deze procedure dat een van beide mannen de biologische vader van het kind is. Daarom wordt de dubbele afstamming van twee vaders van een kind dat uit een homoseksueel koppel wordt geboren verkregen door een adoptie binnen het gezin. Een procedure die meer dan 2 jaar kan duren.

Er stelt zich ook een ethisch probleem, aangezien België eist dat het draagmoederschap een daad van onbaatzuchtigheid moet zijn en geen recht geeft op enige vergoeding of financiële compensatie, terwijl in sommige landen ‘commercieel draagmoederschap’ wél wordt gepromoot.

Komaf maken met onterechte vooroordelen

Maar dit zijn niet de enige problemen waarmee lesbische of homoseksuele ouders geconfronteerd worden. Zij krijgen vaak af te rekenen met vooroordelen en stigmatisering door sommige mensen die afwijzend staan tegenover ouders van hetzelfde geslacht. Alleen de steun van en een goede verstandhouding met familie en vrienden zullen hen de moeilijkste momenten helpen doorstaan.

Om criticasters ter zake te overtuigen zijn er gelukkig vele onderzoeken waaruit blijkt dat kinderen die door twee moeders of twee vaders worden opgevoed zich niet anders ontwikkelen dan andere kinderen. Soms ontwikkelen zij zich zelfs beter door het positief opvoedgedrag van hun ouders, waarbij gendergelijkheid vanzelfsprekend is. 

Stig: «Wij verdelen de huishoudelijke taken op een gelijke manier. Wie het eerst thuiskomt, bekommert zich om het huishoudelijk werk dat op dat moment moet gebeuren».

Borstvoeding is de ideale voeding voor baby's.

Dit artikel werd geschreven in samenwerking met Nestlé Baby&Me.